Objawy usterek automatycznej skrzyni biegów – lepiej zapobiegać niż naprawiać

Wyeksploatowana lub uszkodzona automatyczna skrzynia biegów generuje charakterystyczne objawy, które powinny zaniepokoić kierowcę pojazdu. W przypadku wystąpienia większości z nich należy jak najszybciej udać się do specjalistycznego serwisu. Co pewien czas warto zrobić to, nawet jeśli praca skrzyni nie budzi naszych zastrzeżeń.

Automatyczna skrzynia biegów – objawy usterki

Przekładnie automatyczne powstały po to, by zwiększyć poziom komfortu jazdy samochodem. Zmiana przełożeń powinna zatem w ich przypadku przebiegać płynnie i bezproblemowo. Jeżeli jest inaczej, istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia usterki. Jakie objawy powinny zaniepokoić kierowcę?

Poważnym symptomem są wyczuwalne szarpnięcia przy zmianie biegów. Może się zdarzyć, że nie zachodzi ona płynnie tylko w określonym zakresie obrotów silnika, co może osłabić czujność kierowcy. Nawet pojedynczego, niepokojącego szarpnięcia skrzyni nie warto ignorować. Być może to ostatni moment, by dzięki udaniu się do serwisu zapobiec poważnej awarii. Szarpanie może powodować awaria elektroniki sterującej pracą skrzyni, ale również odpowiedzialny za nie może być niespełniający podstawowych parametrów smarnych olej przekładniowy. Bywa, że szarpaniu skrzyni towarzyszy problem z wybraniem biegu wstecznego – pojazd nie reaguje na wybór tego trybu jazdy na gałce zmiany przełożeń.

Inne szczególne objawy, świadczące o usterce skrzyni to m.in. wyczuwalny zapach spalenizny spod pojazdu. Występuje on po przegrzaniu się oleju. Jest to wyraźna sugestia, że olej jest już przepracowany i wymaga pilnej wymiany. Oznaką skrajnego zużycia skrzyni są ślady oleju widoczne po podniesieniu auta na podnośniku, niekiedy olej skapuje także na podłogę garażu po pokonaniu dłuższej trasy. Mamy wówczas do czynienia ze zużyciem gumowych elementów uszczelniających.

W przypadku niektórych aut, awaria skrzyni biegów wykryta przez komputer pojazdu może zostać zasygnalizowana odpowiednią kontrolką na desce rozdzielczej. Modele pojazdów, które nie posiadają dodatkowej kontrolki, związanej ze skrzynią biegów, mogą sugerować usterkę poprzez kontrolkę silnika „check engine”.

Zalecane interwały wymiany oleju w skrzyni biegów – założenia producentów a rynkowa praktyka

Wielu z powyższych objawów usterek można uniknąć, dzięki prostej i niedrogiej (w zestawieniu z kosztami usunięcia awarii) praktyce. Kluczem do poprawnej pracy automatycznej skrzyni biegów jest regularna wymiana oleju przekładniowego w zalecanych interwałach. Jakie to interwały? Tu niestety mamy do czynienia z pewną niespójnością informacyjną.

Wielu producentów samochodów nie zaleca wymiany oleju przekładniowego w skrzyni biegów przez cały okres eksploatacji pojazdu. Jest to komunikat niespójny z zaleceniami producentów skrzyń biegów, pracujących w ich pojazdach. Zdarza się także, że producent auta podaje zalecany interwał wymiany oleju w skrzyni, jednak jest on o wiele dłuższy niż być powinien. W wielu przypadkach prawidłowych interwałów wymiany nie powinniśmy szukać w instrukcji auta, lecz np. na specjalistycznych stronach w Internecie. Istnieją także okoliczności, w których interwały wymiany oleju w skrzyni biegów powinny zostać skrócone. Jest to np. intensywna, sportowa eksploatacja pojazdu, jazda terenowa czy częste holowanie przyczepy.

Dla producentów samochodów, przebieg rzędu 200-250 tys. km powinien być równoznaczny z końcem eksploatacji pojazdu. W idealnym świecie producentów, właściciel auta powinien wówczas oddać samochód na złom i zgłosić się do salonu sprzedaży po nowe auto. Jak wiemy, praktyka rynkowa pokazuje, że auta eksploatowane są o wiele dłużej. By jednak było to możliwe, należy dbać o ich kluczowe podzespoły, takie jak skrzynia biegów. W tym celu warto ściśle trzymać się interwałów wymiany oleju. Zalecenia w tym zakresie, z podziałem na konkretne typy przekładni podaliśmy w osobnym artykule. Zachęcamy do zapoznania się z jego treścią TUTAJ.

W jaki sposób wymieniać olej w skrzyni biegów – metoda statyczna czy dynamiczna?

W przypadku nowoczesnych przekładni automatycznych ważną kwestią jest nie tylko podjęcie w porę decyzji o wymianie oleju, ale także metoda przeprowadzenia tego procesu.

W każdej skrzyni biegów – zarówno automatycznej jak i manualnej – można wymienić olej w sposób statyczny. Metoda polega na odkręceniu korka spustowego oleju i poczekaniu, aż środek smarny wypłynie za sprawą działania grawitacji. Niestety w niektórych typach konstrukcji, w taki sposób możemy jednorazowo upuścić tylko część oleju – zwykle od 40 do 60%. Reszta zalega w przekładni hydrokinetycznej i innych mechanizmach skrzyni. Jednorazowa wymiana do 100% oleju w takich skrzyniach jest możliwa tylko przy zastosowaniu metody dynamicznej.

Wymianę statyczną oleju zaleca się przeprowadzać w przypadku skrzyń manualnych, skrzyń zautomatyzowanych (przekładnie manualne ze sterownikiem) i skrzyń dwusprzęgłowych ze sprzęgłami suchymi. W przypadku automatycznych skrzyń o klasycznej konstrukcji, skrzyń bezstopniowych (CVT) oraz skrzyń dwusprzęgłowych ze sprzęgłami mokrymi zaleca się przeprowadzanie wymiany dynamicznej.

Komu zlecić wymianę oleju w skrzyni biegów?

Aby wymiana oleju została przeprowadzona w sposób profesjonalny, z zastosowaniem procedur zalecanych przez producenta skrzyni biegów, najlepiej zlecić tę usługę warsztatowi, posiadającemu odpowiednie doświadczenie, wiedzę i sprzęt. Przykładem jest warsztat Auto Serwis Paczkowo, posiadający autoryzację Bosch Car Service i korzystający z pakietu wiedzy i produktów MotulEVO. Dzięki danym, pozyskiwanym w ramach programu MotulEVO, warsztat bez problemu zidentyfikuje model skrzyni biegów występujący w naszym aucie, ustali zalecany przez jej producenta interwał wymiany oleju i w razie konieczności, wykona ją. Auto Serwis Paczkowo posiada urządzenie niezbędne do przeprowadzania wymiany oleju metodą dynamiczną – w modelach pojazdów, gdzie taka wymiana jest zalecana.